ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΧΟΡΟΓΡΑΦΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΙΧΟΥ,
ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:
¨ΓΙΑΤΙ ΑΡΓΗΣΑ ΝΑ ΓΥΡΙΣΩ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟ ΒΡΑΔΥ¨

Α. κ. Μίχο, πριν ξεκινήσουμε τη συνέντευξη, θα σας παρακαλούσαμε να μας μιλήσετε λίγο για σας και για το πώς αποφασίσατε να πάρετε μέρος σ’ αυτό το Φεστιβάλ και να ανεβάσετε μία παράσταση με παιδιά.
Β. Πολύς κόσμος ταυτίζει την τέχνη με μία ιδέα απόλυτης ελευθερίας, είναι όμως γεγονός  ότι πολλές φορές η ίδια η τέχνη, εννοώ οι ίδιοι οι καλλιτέχνες, οι δάσκαλοι, οι θεατές, οι παραγωγοί, οι δημοσιογράφοι, αποκλείουν τις διαφορετικές εκφράσεις. Από την πρώτη στιγμή που παρουσίασα χορογραφίες μου (το 1988)  ενδιαφέρομαι για οποιαδήποτε διαφορετική έκφραση που πολλές φορές δεν εμφανίζεται στην σκηνή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δουλεύω με άτομα με ειδικές ανάγκες, μετανάστες, μεγάλους σε ηλικία, παιδιά. Τα παιδιά είναι αθώα δηλαδή είναι σε ένα προ - επαγγελματικοποιημένο στάδιο έκφρασης, μας προσφέρουν την ευκαιρία να διακρίνουμε την κοινωνία να αποτυπώνεται πολύ πιο αδρά, σε αυτά βλέπουμε με πιο καθαρό μάτι τι απέγιναν οι μεγάλοι και γιατί.
 
Α, Πώς προέκυψε η συνεργασία με το συγκεκριμένο σχολείο, το 1ο Γυμνάσιο Ηλιούπολης;
Β. Η Φωτεινή Σωτήρχου, η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, με προσέγγισε και δίδαξα πέρυσι σε ένα κύκλο σεμιναρίων που οργανώθηκε από το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηλιούπολης, στη συνέχεια μου πρότεινε να δημιουργήσω μια παράσταση με παιδιά από κάποιο σχολείο της Ηλιούπολης. Εγώ επέλεξα κατ’ ευθείαν το 1 Γυμνάσιο, επειδή η Διευθύντρια του Κ Καμπίτση είχε λάβει μέρος στο σεμινάριό μου και είχα εκτιμήσει την διάθεσή της και το πνεύμα της. Είναι πρωτόγνωρο μια Γυμνασιάρχης, λόγω της θέσης της, να τολμάει να εκτίθεται συμμετέχοντας σε ένα πρακτικό σεμινάριο.

Α. Ποιο είναι το θέμα της θεατρικής παράστασης που θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο 2ο Ευρωπαϊκό Σχολικό Φεστιβάλ Θεάτρου και performance;
Β. Ξεκινήσαμε από τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008. Όμως δεν με ενδιάφερε να σταθώ στο συγκεκριμένο έγκλημα, αυτό ήταν το ερέθισμα από τη δημοσιότητα, το οποίο με οδήγησε στο γενικότερο θέμα της οποιασδήποτε βίας επάνω στα παιδιά. Και επειδή δεν θέλω να αοριστολογώ σε καμιά παράσταση μου αλλά να τη συνδέω και με την ιστορία, βρήκα την απόφαση του 1943 των Γερμανικών Δυνάμεων, όπου επίσημα δίδονται οδηγίες για τα αντίποινα στις περιπτώσεις  αντιστασιακής δράσης και θανάτους Γερμανών στρατιωτών. σε αυτή την απόφαση ορίζεται ότι θα εκτελούνταν άτομα ηλικίας από 14 και άνω. Πάνω στην αντίφαση να θεωρούμε αντίπαλους και άξιους θανάτου παιδιά 14  χρονών ενώ τους απαγορεύουμε  να αργήσουν να γυρίσουν αργά στο σπίτι, πάνω στο θέμα της καταπίεσης των παιδιών χτίστηκε όλο το έργο.

Α. Πώς το επιλέξατε;
Β. Ήθελα να φτιάξω ένα έργο μαζί με τα παιδιά, για ένα θέμα το οποίο τα αφορά έστω και αν σε πρώτη συζήτηση δεν το εκφράσουν.

Α. Πρόκειται μόνο  για μια θεατρική παράσταση ή περισσότερο για μια παιδαγωγική διαδικασία; 
Β. Η παιδαγωγική διαδικασία είναι μέθοδος και παράπλευρο αποτέλεσμα.
Η παράσταση μας είναι μια κανονική θεατρικό-χορευτική παράσταση, περιμένω να αντιμετωπιστεί από όλους σαν τέτοια. Αντίθετα με τις συνηθισμένες παιδικές παραστάσεις, εδώ τα παιδιά δεν παριστάνουν τους μεγάλους, ούτε ζητάμε την  κατανόηση για την έλλειψη επαγγελματικής παιδείας των παιδιών. Θα ήταν σαν να ζητούσαμε κατανόηση από ένα ντοκιμαντέρ. Οι θεατές θα έρθουν για να δουν μια καλή παράσταση, που θα τους βοηθήσει να καταλάβουν τον κόσμο των παιδιών αλλά και τον δικό τους.

Α. Μιλήστε μας για τα θετικά και τα αρνητικά του να ξεκινά μια παράσταση χωρίς να προϋπάρχει κείμενο.
Β. Αρνητικά είναι μόνο ο φόβος και η ανασφάλεια, που παρουσιάζονται όταν δεν είναι συνηθισμένα στην προσωπική έκφραση και συνακόλουθα στην αυτάρκεια. Όμως πιστεύω ότι είναι πολύ πιο δημιουργικό να φτιάχνεις το δικό σου σενάριο,  γιατί τα παιδιά συμμετέχουν στην δημιουργία και δεν εκτελούν απλά κάτι ήδη φτιαγμένο. Στις πρόβες τους ζήτησα να ψάξουν στο ίντερνετ, να βρουν, να φέρουν, να μεταφράσουν, ήμασταν σε διαρκή διάλογο,  δηλαδή τους ζήτησα να πάρουν την ευθύνη της παρουσίας τους, να είναι αυτάρκη.

Α. Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας ή όχι όσο θα θέλατε; Μιλήστε μας για την εμπειρία σας από τη συνεργασία που είχατε.
Β. Θα ήθελα μόνο να μιλήσουμε αν ανταποκρίθηκα εγώ στις προσδοκίες τους. Μην ξεχνάτε εγώ περνάω κάθε ημέρα από μία τύποις οντισιόν, τα παιδιά έρχονταν στην πρόβα μόνο γιατί τους ενδιέφερε αυτό που γινόταν, τους εξήγησα ότι δεν θα είχαν κανένα άλλο κέρδος (βαθμολογικό, οικονομικό). Θα πω μόνο ότι το να δουλεύω με παιδιά και ειδικά με παιδιά που δεν έχουν καλλιτεχνική παιδεία, με γεμίζει χαρά. Βλέποντας όλους αυτούς τους μήνες την αργή αλλά σταθερή εξέλιξή τους, τις ανακαλύψεις, τους τα θάρρη τους, δεν μπορείς να μην αισθανθείς υπερήφανα σαν καλός σπορέας. 

Α. Ποια οφέλη θεωρείτε ότι θα προκύψουν για τα παιδιά που συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή και ποια για όσα θα παρακολουθήσουν την παράσταση;
Β. Καταρχήν τα παιδιά θα δουν από μέσα μια άλλη πλευρά της τέχνης, η οποία δεν έχει σχέση με αυτά που βλέπουν στην τηλεόραση ή τον κινηματογράφο, τα βασικά θεάματα στα οποία πηγαίνουν. Ελπίζω να καταλάβουν τον κόσμο καλύτερα, να μάθουν να συνυπάρχουν και να συν-δημιουργούν, να ενθαρρυνθούν να τολμήσουν να κάνουν πράγματα που δεν κάνουν συνήθως, να πιστέψουν ότι αν έχουν και πουν κάτι, υπάρχει κάποιος γύρω τους που θέλει να τα ακούσει.  Γυρνώντας στην παιδαγωγική αξία του θεάτρου στην εκπαίδευση, πιστεύω ότι συμμετέχοντας και δουλεύοντας σε κάτι του οποίου τα αποτελέσματα τα βλέπουν σχετικά σύντομα, η παράσταση θα γίνει λίγους μήνες αφότου ξεκινήσαμε τις πρόβες, συνειδητοποιούν την αξία της προσήλωσης και συγκέντρωσης σε ένα στόχο. Το ξέρω από την προσωπική μου εμπειρία, υπήρξα πολύ κακός μαθητής, δεν είχα καταλάβει γιατί έπρεπε να διαβάζω όλα αυτά τα περίεργα μαθήματα και το έχω μετανιώσει,  είναι  ειρωνεία της ζωής ότι στον χορό θεωρούμαι πολύ «διαβασμένος» χορογράφος αλλά κανένας δεν ξέρει πόσο δυσκολεύτηκα να πάρω όλες αυτές τις γνώσεις γιατί δεν  είχα εξασκηθεί.

Α. Θα ξανακάνατε κάτι τέτοιο;
Β. Θα ήθελα να βγάλετε από το μυαλό σας ή μάλλον από την γλώσσα σας την ιδέα ότι κάτι τέτοιο είναι αξιοπερίεργο, το θεωρώ κάτι πολύ φυσικό.
Το κάνω συνέχεια.

Α. Πώς βλέπετε το θεσμό του Ευρωπαϊκού Σχολικού Φεστιβάλ Θεάτρου και performance;
Β. Όλοι οι  θεσμοί κρίνονται πρακτικά στην πορεία τους και στα αποτελέσματα τους. Γνωρίζουμε όλοι τα προβλήματα που  κουβαλούν και τα οποία είναι σύμφυτα οποιασδήποτε θεσμοποίησης. Όσο οι θεσμοί υπάρχουν για να επιτρέπουν-  νομιμοποιούν - ενθαρρύνουν την δημιουργικότητα, όταν είναι ανοικτοί και σέβονται τις εμπειρίες και είναι σε διάθεση επανάδρασης με τους ανθρώπους που αφορούν, τότε λειτουργούν σαν κάτι γενεσιουργικό. Αν μετατραπούν σε αυτό που όλοι γνωρίζουμε, αν  η ενέργεια καταναλωθεί στα μεγάλα λόγια και λόγο έχουν μόνο οι επίσημοι, τότε γίνονται τροχοπέδη και καλούπι για το λίπος που μας πνίγει στην καθημερινότητά  μας.

Ευχαριστούμε πολύ!

Μαριάννα Μαργαρίτη
Δανάη Ξεζωνάκη
Στεφανία Ράπτη

(Μέλη της Συντακτικής Ομάδας της εφημερίδας ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ του 8ου Γυμνασίου Ηλιούπολης.     http:/8gym-ilioup.att.sch.gr )