«ΓΚΙΛΚΑΜΕΣ» από το Θέατρο ΡΟΔΑ

Το μέγα Βαβυλωνιακό Έπος

 

Ο Γκιλγκαμές, βασιλιάς της πόλης της Μεσοποταμίας Ουρούκ της οποίας τα ερείπια έχουν εντοπιστεί στο σημερινό Ιράκ, ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, τρισέγγονος του Νώε. Το έπος που περιγράφει τις περιπέτειές του, θεωρείται το παλαιότερο ποίημα της ανθρωπότητας. Στην αφήγησή του διαπλέκονται δεκάδες ιστορίες, πολλές απο τις οποίες εμφανίζονται στις μυθολογίες ύστερων λαών, όπως οι Έλληνες και οι Εβραίοι. 

Το "Γκιλγκαμές" είχε επιβιώσει μέσα στις χιλιετίες στην προφορική μνήμη των λαών τις Καυκασίας μέσα από τις απαγγελίες των ασόκ, των παραδοσιακών αφηγητάδων. Εξαφνα, στα τέλη του 19ου αιώνα, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν σε ανασκαφές στην αρχαία Βαβυλώνα τις πρώτες πήλινες πλάκες σε σφηνοειδή γραφή πάνω στις οποίες ήταν χαραγμένο το πρωτότυπο, ίδιο, σχεδόν λέξη προς λέξη, όπως είχε διασωθεί με τον λόγο. Πινακίδες που βρέθηκαν από τότε σε πολλά σημεία της Μέσης Ανατολής επιβεβαίωσαν την γνησιότητα του έργου. Σήμερα πλέον έχουν ανασυνταχθεί τρεις διαφορετικές εκδοχές του, η λεγόμενη Βαβυλωνιακή, η Σουμεριακή και η Ασσυριακή. 

Γιά την απόδοση από τη ΡΟΔΑ το έργο διαπλάστηκε σε μορφή θεατρική, μεταφρασμένο και διασκευασμένο ανάλογα. 

Ο Γκιλγκαμές εμφανίζεται σαν το πρότυπο της ανδρικής δύναμης και ομορφιάς. Ακαταμάχητος και ασυναγώνιστος στα πλαίσια της πόλης του, καταλήγει να καταπιέζει τους κατοίκους της, μέχρι που συναντά τον Ενκιντού, αρχικά αντίπαλό του και τελικά αδελφικό του φίλο. Οι δύο μαζί επιχειρούν ένα ταξίδι γεμάτο περιπέτειες. Ο Ενκιντού πεθαίνει, τιμωρημένος από τους θεούς, τιμωρία για τις ύβρεις που απευθύνουν οι δύο φίλοι στην Ιστάρ, την θεά του έρωτα. 

Συντετριμένος ο Γκιλγκαμές από τον θάνατο του Ενκιντού, και φοβισμένος μπροστά στο αναπόφευκτο δικό του τέλος, αρχίζει ένα φοβερό ταξίδι στον κάτω κόσμο αναζητώντας την αθανασία. Η περιπλάνισή του θα του φέρει την κατανόηση για τη ζωή και τη σοφία που θα τον απαλλάξει από το άγχος του θανάτου. 

Από το 1991 η σκηνοθέτης Μαρία Περετζή δημιουργεί μία παράδοση που υπηρετεί το Θέατρο του Ιερού. Στις χώρες της Ανατολικής Ασίας η παράδοση αυτή έχει επιβιώσει και ανθίσει σε διαφορετικές μορφές όπως το Θέατρο ΝΟ, το παραδοσιακό κινεζικό θέατρο, σε αφηγήσεις της Ραμαγιάνα στο Μπαλί και αλλού. Το Θέατρο ΡΟΔΑ είναι μια μορφή που κινείται στα πλαίσια της Δυτικής κουλτούρας και χρησιμοποιεί σύγχρονα μέσα για την απόδοση των θεατρικών δρώμενων. Ακολουθώντας το θεμελιακό μύθο, επιλέγει το ρεπερτόριό του από τους μεγάλους μύθους και τα ιερά κείμενα που, μέσα στους αιώνες, έχουν διαποτίσει τα κύτταρα των μεγάλων πολιτισμών της ανθρωπότητας.